Nieuwe Testament

docent: drs. Jos de Heer
aantal lessen: ieder jaar 8, in totaal 24 lessen
versie 2024 – 2025

In dit cursusjaar wil ik aandacht besteden aan de vier evangeliën: Mattheüs, Marcus, Lucas en Johannes. De literaire opbouw en eigen aard van ieder van de vier zal uitgangspunt van de bespreking zijn. De grote vraag van de evangeliën is: Wie is Jezus? Een vraag die al twintig eeuwen de meest uiteenlopende antwoorden heeft uitgelokt. Over geen enkele historische persoon zijn zoveel films gemaakt, boeken geschreven en andere kunstwerken gemaakt. Is Jezus de zoon van God, zoals men in de kerk beweert? En zo ja, wat betekent die aanduiding, die immers ook Romeinse keizers gesierd heeft? Is Jezus een revolutionair? En zo ja, waarom is die aanduiding nou niet bepaald karakteristiek voor zijn volgelingen die zich kerk noemen? In ieder geval was Jezus Jood. Daar is historisch geen enkele twijfel over mogelijk. Maar waarom heeft het christendom zich dan zo lang en vaak ronduit anti-Joods gedragen? Bij het bespreken van deze teksten wil ik recht doen aan de prachtige literaire kwaliteit én de theologische zeggingskracht, zonder enige kerkelijke of dogmatische vooringenomenheid. Aandacht wordt gegeven aan zowel de Joodse achtergrond als de culturele achtergrond van het Hellenisme van de eerste eeuw, terwijl voortdurend de relevantie van dit gedachtegoed voor de praktijk van vandaag en met name voor de spiritualiteit gezocht wordt. Lectio divina, de geestelijke lezing van heilige teksten, zoals de oude kerk en de kloosterlingen die beoefenden, blijft ook voor de moderne tijd een vruchtbare oefening.

Jos de Heer is emerituspredikant (PKN) en heeft als zodanig gewerkt in de Peel, Rotterdam, Delft (studentenpredikant), Utrecht, Ouderkerk a/d Amstel, Zaltbommel en nu als ambulant predikant in zijn woonplaats Nijbroek. Hij is gespecialiseerd in het NT en de spiritualiteit en christelijke meditatie, en daarom bestuurslid van de World Community of Christian Meditation. Hij heeft gepubliceerd over de Apocalyps van Johannes en het evangelie naar Lucas en het boek Handelingen (Lucas-Acta, vier delen verschenen) en onlangs De Ladder van de kloosterlingen, over de spiritualiteit van de lectio divina van Guigo II de kartuizer. Sinds enige jaren is hij bezig met de studie van het evangelie naar Johannes, ter voorbereiding van een commentaar daarop.