Nieuwe Testament
docent: drs. Jos de Heer
aantal lessen: ieder jaar 8, in totaal 24 lessen
versie 2023 – 2024
In dit cursusjaar wil ik aandacht besteden aan de zogenaamde algemene brieven van het Nieuwe Testament (niet die van Paulus dus) en de Openbaring van Johannes. Een brief is een persoonlijk document. Het mooie van het lezen van de brieven van het NT is dat je daardoor een blik in het leven van volgelingen van Jezus krijgt. Zo kun je je een voorstelling vormen van hoe het in de eerste eeuw toeging, welke problemen er waren en hoe de gemeente ervoor stond. Alsof we vanachter de rug van de eerste christenen meelezen.
Het laatste boek van het NT, de Openbaring van Johannes (ook wel de Apocalyps genoemd) behoort tot het literaire genre van de apocalyptiek. De apocalyptiek is een krachtig stijlmiddel om door te dringen tot de diepste lagen van ons menselijk bestaan en om te appelleren op een vaak te weinig gebruikt menselijk vermogen: de verbeeldingskracht. Bij uitstek dus passend in tijden van crisis en geschikt om over de ‘laatste dingen’ te spreken. Van doorslaggevend belang is dan wel de wijze waarop dat apocalyptische element geïnterpreteerd wordt. Mijn stelling hierin is: Johannes heeft de grillige en vaak fantastische en speculatieve apocalyptiek door de profetie bedwongen in een brief om voor te lezen en gehoord te worden tijdens de eredienst van de verzamelde gemeente van Jezus Christus.
Bij het bespreken van deze teksten wil ik recht doen aan de prachtige literaire kwaliteit én de theologische zeggingskracht, zonder enige kerkelijke of dogmatische vooringenomenheid. Veel aandacht wordt gegeven aan zowel de Joodse achtergrond als de culturele achtergrond van het Hellenisme van de eerste eeuw, terwijl voortdurend de relevantie van dit gedachtegoed voor de praktijk van vandaag gezocht wordt. We zullen ons dus bezighouden met de spirituele aspecten van deze inspirerende teksten.
Jos de Heer is emerituspredikant ( PKN) en heeft als zodanig gewerkt in de Peel, Rotterdam, Delft (studentenpredikant), Utrecht, Ouderkerk a/d Amstel, Zaltbommel. Hij is gespecialiseerd in het NT en de spiritualiteit, en daarom bestuurslid van de World Community of Christian Meditation en Vacare. Hij heeft gepubliceerd over de Apocalyps van Johannes en het evangelie naar Lucas en het boek Handelingen (Lucas-Acta, vier delen verschenen) en onlangs De Ladder van de kloosterlingen. Over de spiritualiteit van de lectio divina van Guigo II de kartuizer. Sinds enige jaren is hij bezig met de studie van het evangelie naar Johannes, ter voorbereiding van een commentaar daarop.
